Altijd al keek ik graag taalprogramma’s op tv, zoals Tien voor taal, de quiz tussen 1989 en 2010 waarbij een Nederlands en een Vlaams team van bekende mensen het tegen elkaar opnamen. Het viel me op dat de Vlamingen sterk waren en vaak wonnen. Ik mag hun taaltje wel. In 2021 keert de taalquiz terug op televisie bij een ander mediaproductiebedrijf.
Onlangs kwam ik een inspirerend en vreemd klinkend Vlaams woord tegen dat me fascineerde tijdens een lunch bij Brasserie De Kapetulie in Achel, net voordat er nieuwe coronamaatregelen werden afgekondigd.
Het fascineerde de Belgen ook. Vooral waar het vandaan kwam. En dat werd uitgelegd door de lokale heemkundekring in het driemaandelijks tijdschrift ‘De Achelse Kapetulie’. Er zijn verschillende verklaringen voor hoe het in de omgangstaal terecht is gekomen. Mogelijk is er een link naar Noord-Brabant in vroegere eeuwen of naar het onderwijs door de Achelse Heremieten. Het woord stond onder de oudere generatie bekend als een in de hand of op de rug gedragen boekentas en verspreidt zich onder de jeugd.
De menukaart was zo ontworpen dat ik voor het kiezen van een gerecht de tas eerst van het slot kon halen en in een beweging naar boven kon openen, om daarna horizontaal van rechts naar links te kunnen bladeren. Op de eerste bladzijde in de kapetulie leggen de eigenaren van de brasserie in een leuk verhaal uit waarom het woord ineens populair is. Ze hebben hun horecagelegenheid deze naam gegeven, omdat ze in Achel zijn opgegroeid, naar school gingen met een kapetulie op de rug en een echt Achels woord in ere wilden houden. Voor mij een heel goed voorbeeld van hoe een bedrijf – in dit geval een restaurant – zijn merknaam versterkt en klanten – gasten – een bijzondere ervaring bezorgt! Amai!